FAQ
Op deze pagina vind je veelgestelde vragen. We zullen deze lijst regelmatig aanvullen en updaten. Heb je nog geen antwoord gevonden, contacteer dan ons team.
Over UTSOPI
UTSOPI verdedigt de rechten van sekswerkers in België. Dit doen we in de eerste plaats door ons politieke werk, door te wegen op elke beslissing die een invloed zal hebben op de levens en de werkomstandigheden van sekswerkers.
Daarnaast wenst UTSOPI het heersende beeld over sekswerkers bij te sturen: weg van de stereotypen, weg van de clichés. Wetten die de bedoeling hebben een eind maken aan de discriminatie van sekswerkers, zullen van weinig tel zijn indien op sekswerkers blijft neergekeken worden. Dit moet veranderen. We doen dit door samen te werken met journalisten, scenaristen, schrijvers, regisseurs. We geven vormingen op scholen, bij de politie, het OCMW en andere diensten die vaak in contact komen met sekswerkers.
Tot slot willen we sekswerkers samenbrengen op een veilige plek. Maandelijks gaan op verschillende plekken in het land evenementen door waar sekswerkers elkaar kunnen leren kennen, waar ze vrijuit kunnen praten en waar ze van elkaar kunnen leren.
Je kan contact opnemen met:
- Daan (Nederlands, Engels, Frans): daan@utsopi.be, 0472 25 64 26.
- Marianne (Engels, Frans): marianne@utsopi.be, 0470 38 21 56.
We krijgen vaak aanvragen voor een getuigenis van een sekswerker. Dit is meestal niet mogelijk omdat er te veel nadelen zijn aan zichtbaarheid in de media voor de persoon in kwestie. Weinig sekswerkers zijn bereid om hun verhaal openlijk te vertellen. De meesten blijven liever anoniem om zichzelf en hun naasten te beschermen.
Indien je als niet-sekswerker vrijwilligerswerk wenst te doen bij UTSOPI, is dat mogelijk. We zijn in het bijzonder steeds op zoek naar personen die kunnen vertalen en ervaring hebben met grafisch ontwerp. Indien je vrijwilliger wenst te zijn op evenementen, is dat ook mogelijk. Het volstaat ons een mail te sturen met een korte voorstelling van jezelf en je kwaliteiten. Het adres is info@utsopi.be.
Het is eveneens mogelijk stage te lopen bij UTSOPI. Elk semester stellen we twee stageplaatsen open. Bij stages, net zoals bij aanwervingen, wordt steeds de voorrang gegeven aan kandidaten met ervaring in of met sekswerk. Let wel, in onze organisatie werken geen sociaal assistenten. Indien het een vereiste is van je onderwijsinstelling dat je onder supervisie staat van een sociaal assistent, is dit niet mogelijk bij ons.
Aanvragen voor een stage moeten ten laatste zes maanden voor de start van de stage aangevraagd worden.
Er staan voorlopig geen vacatures open.
Als jonge organisatie zonder zekerheid over toekomstige financiering, moeten we helaas constant blijven vechten voor ons voortbestaan. Zonder donaties zouden we niet kunnen overleven. Uw generositeit is erg belangrijk voor ons.
Tegelijk zijn we voortdurend op zoek naar gemotiveerde vrijwilligers, vooral voor grafisch ontwerp en vertalingen. Ten slotte rekenen we erop dat sekswerkers lid worden van UTSOPI en een actieve rol spelen in onze organisatie, zij het op politiek, creatief of organisatorisch vlak.
We stellen twee verschillende vormen van lidmaatschap voor: je kunt ondersteunend lid of actief lid worden. Wanneer je lid wordt, is het vanzelfsprekend dat je de missie en visie van de organisatie ondersteunt.
Alle leden:
Worden lid van de mailinglijst en ontvangen nieuws, updates over de organisatie en uitnodigingen voor manifestaties, informele bijeenkomsten, workshops en task forces.
Actieve leden:
Worden verwacht een actieve rol te spelen bij het organiseren van evenementen.
Kunnen gevraagd worden om de organisatie af en toe te vertegenwoordigen bij evenementen.
Op verzoek van journalisten, schrijvers en filmmakers kan naar hen doorverwezen worden.
Kunnen, indien mogelijk, een actieve rol spelen bij het beantwoorden van juridische of administratieve vragen van andere sekswerkers.
Kunnen gevraagd worden om documenten van de organisatie te lezen en te controleren voor publicatie.
Worden geacht aanwezig te zijn op de Algemene Ledenvergadering van de organisatie, waar wordt gestemd over het jaar- en het financiële verslag en waar het nieuwe bestuur wordt gekozen. Actieve leden hebben stemrecht in onze organisatie.
Kunnen zich kandidaat stellen voor het Bestuur.
Kunnen activiteiten voorstellen en organisatorische, financiële of andere steun krijgen om ze uit te voeren.
Onze organisatie wordt vaak benaderd door journalisten, studenten, kunstenaars en organisaties die op zoek zijn naar expertise voor hun (voor)onderzoek. Het is voor ons van groot belang dat sekswerk van buitenaf met de juiste gevoeligheid en nuance wordt benaderd.
Medewerkers van UTSOPI kunnen vaak al een deel van de vragen beantwoorden of indien nodig doorverwijzen naar personen met uitgebreide kennis over de geschiedenis, ontwikkeling en huidige stand van zaken omtrent sekswerk in België.
Om te voorkomen dat we onze gemeenschap overbevragen, vragen we altijd om een duidelijke vraagstelling voordat we verder ingaan op verzoeken om met sekswerkers in contact te komen. Over welke onderzoeksvragen gaat het? Wat is de tijdsduur van de samenwerking? Op welke manier zullen gesprekken worden geanonimiseerd? Wordt er een vergoeding voorzien?
Indien je een antwoord hebt op deze vragen, kan je een mail sturen naar info@utsopi.be.
Over seksueel geweld
Ja, in België kunnen ook mensen zonder wettig verblijf, dus onwettig in het land, hulp krijgen als slachtoffer van seksueel geweld. De Zorgcentra na Seksueel Geweld zijn gespecialiseerde instellingen die eerste hulp bieden aan slachtoffers van seksueel geweld in een anonieme en vertrouwelijke omgeving. Ongeacht iemands verblijfsstatus, kunnen ze gratis terecht voor alle zorg en begeleiding.
Als je aangifte doet, betekent dit dat je wenst dat de pleger vervolgd wordt. Aangifte doen bij de politie kan niet anoniem. De politie zal persoonlijke informatie nodig hebben om een onderzoek te starten en actie te ondernemen. We raden je aan om contact op te nemen met de Zorgcentra na Seksueel Geweld voor begeleiding en advies over aangifte doen en de mogelijke gevolgen ervan.
Je kan ook een melding doen. Dat betekent dat je de politie op de hoogte stelt van de situatie. Het is mogelijk om anoniem een melding te maken van seksueel geweld.
Wanneer je naar de Zorgcentra na Seksueel Geweld gaat, wordt informatie over je slachtofferschap niet automatisch gedeeld met andere diensten. De databank van het Zorgcentrum is niet toegankelijk voor de Dienst Vreemdelingenzaken of het OCMW. De informatie wordt ook niet bijgehouden in je medisch dossier. Wat je deelt met de Zorgcentra blijft vertrouwelijk, tenzij je expliciet toestemming geeft om bepaalde informatie met andere instanties te delen.
Ja, in sommige gevallen kan een politieonderzoek worden gestart zonder expliciete toestemming van het slachtoffer. Bij ernstige misdrijven, waaronder seksueel geweld, kan de politie autonoom besluiten een onderzoek op te starten. Het slachtoffer kan wel nog steeds kiezen om betrokken te blijven bij het proces en hoe. We raden aan om contact op te nemen met de Zorgcentra na Seksueel Geweld, om advies te krijgen over de opties en begeleiding tijdens alle stappen van het proces.
In België heb je recht op een veilige en legale abortus, ongeacht je verblijfsstatus of aansluiting bij een mutualiteit. Je kan hiervoor terecht bij een erkend abortuscentrum. Als je langer dan drie maanden zonder geldige verblijfspapieren in België verblijft, kun je bij een OCMW een kaart ‘Dringende Medische Hulp’ aanvragen. Hiermee kun je bij een abortuskliniek terecht en betaal je 4 euro voor jouw consultatie en een mogelijke ingreep.
Indien je geen mutualiteit of medische kaart hebt, dan betaal je 550 euro: 221 euro op de eerste consultatie en 329 euro op de dag van de behandeling.
Over decriminalisering
De woorden decriminalisering en legalisering worden vaak onderling verward. Het onderscheid is nochtans erg belangrijk.
Bij legalisering kun je enkel aan sekswerk doen onder strenge voorwaarden. Zo is in Nederland sekswerk enkel mogelijk wanneer je dit in een vergunde werkplek doet. Wie zo’n vergunning krijgt of hoeveel vergunningen er worden uitgereikt, wordt volledig willekeurig bepaald door elk gemeentebestuur. In Duitsland kan je pas aan sekswerk doen wanneer je als sekswerker een vergunning hebt aangevraagd bij de overheid. Tijdens de aanvraag moet je je laten begeleiden door een sociaal werker. Je moet je inschrijving elke twee jaar vernieuwen.
Wij noemen dit criminalisering door de achterdeur. Veel sekswerkers in Nederland vinden geen vergunde werkplek en doen het werk bijvoorbeeld thuis, wat illegaal is en kan leiden tot huisuitzetting. In Duitsland willen veel sekswerkers niet dat de staat op de hoogte is van hun activiteit, die informatie zou later kunnen opduiken en tegen hen gebruikt kunnen worden. Werken zonder vergunning is illegaal. En wie ongedocumenteerd in het land is, komt sowieso niet in aanmerking voor een vergunning.
Wie een illegale activiteit uitvoert, denkt twee keer na alvorens medische hulp te zoeken. Misbruik, aanranding of verkrachting worden moeilijker of in vele gevallen helemaal niet aangegeven bij de politie. Een deel van de sector probeert zich onzichtbaar te maken en verdwijnt ondergronds, buiten het bereik van politie of medische en sociale hulpdiensten. Zo bedreigt legalisering de basisrechten van sekswerkers: het recht op bescherming en het recht op gezondheid.
Decriminalisering volgt een andere logica: om aan sekswerk te mogen doen, moet je niet aan speciale voorwaarden voldoen. Sekswerk wordt door de staat gezien als een beroep. Niet omdat het een job is als een ander, maar omdat sekswerkers beschermd moeten kunnen worden tegen de risico’s van de job, net zoals bijvoorbeeld bouwvakkers specifieke bescherming krijgen wegens de risico’s op een bouwwerf.
Deze bescherming krijgt de vorm van arbeidsrechten voor sekswerkers. Sekswerkers krijgen ook toegang tot de sociale zekerheid: recht op jaarlijkse vakantie, ziekte-uikering, zwangerschapsverlof, werkloosheidsuitkering en pensioen.
Het is niet gemakkelijk om beleidsvormen uit elkaar te houden. Decriminalisering en legalisering worden vaak onderling verward en door elkaar gebruikt. Het beruchte Nordic Model, dat sekswerk wil doen verdwijnen door de klant te criminaliseren, wordt gezien als één en hetzelfde model terwijl elk land waar het model geldt, het op een andere manier toepast.
Zweeds onderzoeker en bondgenoot Petra Östergren stelt daarom een nieuwe classificatie voor. Zij spreekt over drie vormen van beleid:
Repressief: het doel is de sector te elimineren, door middel van strafrecht en andere repressieve maatregelen. Hieronder hoort het Nordic Model, waarvan versies in Zweden, Noorwegen, Ijsland, Ierland, Noord-Ierland en Canada ingevoerd zijn. In elk van de genoemde landen heeft onderzoek uitgewezen dat het model sekswerkers stigmatiseert en blootstelt aan geweld. Ook het prohibitionisme, de volledige strafbaarstelling van sekswerkers, klanten en derde partijen zoals in de VS (enkele counties in Nevada uitgezonderd), hoort onder deze categorie.
Restrictief: het doel is om de sector verregaand te beteugelen door middel van strenge en willekeurige regelgeving. Je mag pas aan sekswerk doen indien je aan een heel aantal voorwaarden voldoet, waardoor vele sekswerkers toch nog gecriminaliseerd worden. Nederland en Duitsland zijn voorbeelden van de restrictieve aanpak.
Integratief: het doel is om de sector en haar werknemers te integreren in de maatschappij. Er wordt bescherming geboden aan sekswerkers op dezelfde manier als dit gebeurt voor andere sectoren, namelijk door middel van arbeidsrechten en toegang tot sociale zekerheid. Nieuw-Zeeland was de pionier, gevolgd door de Australische staten New South Wales, Northern Territory and Victoria. België volgt nu in hun voetsporen.
Lees hier de paper van Petra Östergren (EN).